mantiscccam - مشاهیر و مفاخر ملاصدرا

محمد بن* ابراهيم* بن* يحيي* صدر الدين* شيرازي* ملقب* به* صدر الدين* يا صدرالمتألهين* ،معروف* به* ملاصدرا از برجسته* ترين* فلاسفه* و حكماء قرن* يازدهم* هجري* قمري*است*. وي* در سال* 980 ه. ق* در شيراز متولد شد. پس* از مرگ* پدرش* و تحصيلات* مقدماتي* از شيراز به* اصفهان* رفت* و در نزد شيخ* بهائي* و مير داماد و مير فندرسكي* به* تحصيل* پرداخت* . ملاصدرا بزودي* به* مقام* والائي* در فلسفه* دست* يافت* و با در آميختن*مكاتب* مختلف* فلسفي* با افكار اسلامي* مكتب* خاصي* به* وجود آورد. عقايد وي* درباره*اصالت* وجود و ماهيت* نفس* ،دانشمندان* و فلاسفه* سده* هاي* بعد را پيرو مكتب* او نمود.
ملا صدرا پس* از اخذ اجازه* از مير داماد و شيخ* بهائي* براي* تفسير آثارشان* به* مطالعات* عميق* فلسفي* دست* زد و بدين* خاطر پانزده* سال* در دهكده*اي* نزديك* قم* عزلت* ورزيد. وي* مدت* سي*سال* در مدرسه* الله* وردي* خان* شيراز تدريس* كرد و هفت* بار پياده* به* زيارت* مكه* رفت* و در هنگام* بازگشت* از بار هفتم* در بصره* وفات* يافت*. ملاصدرا از خود پسري* به* نام* ابراهيم* برجاي* گذاشت* كه* اين* پسر نه* تنها از طريقت* پدر پيروي* نكرد بلكه* آن* را محكوم* و انكار كرد واز اينكه* ((اعتقادش* اعتقاد عوام* است* )) بر خود مباهات* مي* كرد.
مشهورترين* شاگردان* وي* ملا محسن* فيض* كاشاني* و ملا عبدالرزاق* فياض* لاهيجاني* بودند كه* خود از حكماء و فلاسفه* بزرگ* قرن* دوازدهم* هجري* بشمار مي*آيند.
صدر المتألهين* در طول* زندگي* خود مورد اذيت* و آزار برخي* از علما و فقهاي* معاصر خود قرار گرفت* كه* در مقدمه* كتاب* اسفار خود از آنان* به* عنوان* فقهاي* خشكه* مقدس* يادكرده* است*، با اين* حال* وي* بر عقايد خاص* خود بافشاري* نمود و افكار خويش* را در كتب* و تأليفاتش* به* بهترين* نحو تشريح* كرد.(1) وي* در طول* عمر پربركتش* ده*ها كتاب* و حاشيه* برجاي* گذاشت* كه* از عميق* ترين* كتب* فلسفي* اسلام* بشمار مي*روند واز جمله* دو كتاب* معروف* وي* (( اسفار اربعه*)) و ((شواهدالربوبيه*)) از شاهكارهاي* فلسفه* اسلامي* مي* باشند.
ديگر تأليفات* وي* عبارتند از:
-اتحاد العاقل* و للعقول*- اسرار كليات*
- اسرار آيات* و انوار البينات* - مفاتيح* الغيب*
- كلمه* الاشراق* - كسر اصنام* الجاهليه
- المبدأ و المعاد
- الواردات* القلبيه*
- كتاب* الهدايه*
- شرح* اصول* كافي*
ملاصدرا احترام* زيادي* براي* محي* الدين* ابن* عربي* و شيخ* شهاب* الدين* سهروردي* (شيخ*اشراق*) قائل* بوده* است*.

منابع*:
1- مصطفوي*، مريم*: دين* و مذهب* در عصر صفوي*، تهران*، انتشارات* امير كبير، 1364
2- براون*، ادوارد: تاريخ* ادبيات* ايران*، (ج* 4)، ترجمه* بهرام* مقدادي*، تهران*، انتشارات* مرواريد، 1369
3- براون*، ادوارد: تاريخ* ادبي* ايران*، ترجمه* علي* پاشا صالح*، تهران*، بانك* ملي*، 1331

1- مهم*ترين* نظريه* ملاصدرا نظريه* او درباره* حركت* جوهري* بود. به* اعتقاد اين* فيلسوف* زمان* امري* ذهني* و عقلي* است* و موجوديت* و استقلال* زمان* تنها در ذهن* صورت* مي*بندد. چهار بعد بودن* موجودات* مادي* و برگشت* ناپذيري* زمان* و غير ممكن* بودن* از آينده* به* گذشته*، ريشه* درخود حوادث* دارد. مجموع* كائنات* مادي* در حركت* واحدي* متحرك* است* و هر موجود و حادثه* پاره*اي* است* از بي*كران* اين* متحرك* واحد. اين* نظريه* در واقع* حركت* جوهر در جوهر و ملاصدرا شجاعانه* با انديشه* كهنسال* فلسفي* كه* حركت* جوهر را در عرض* نشان* مي*داد به* نبود پرداخت*.
اين* نظريه* حكيم* ملاصدرا مورد مخالفت* فقهاي* زمان* او مواجه* شد واين* علما در نهايت* ملاصدرا را تكفير كردند.