شبکه*هایی با برنامه*های تکراری توان رقابت با ماهواره را ندارند
 

اسماعیل عفیفه درخصوص کارکرد شبکه*هایی از جمله «نسیم»، «آی*فیلم»، «تماشا» و «نمایش» اظهار کرد: متأسفانه این چند شبکه که همه یک کار را انجام می*دهند، نمایش برنامه*های قدیمی را در دستور کار خود دارند؛ این در حالی است که کارهای نمایشی محدود است و پس از مدتی این شبکه*ها باز هم به تکرار می*افتند.
تهیه*کننده سریال*هایی چون «میوه ممنوعه»، «زمانه»، «پس از باران» و «خانه*ای در تاریکی»، همچنین درباره*ی اینکه آیا این شبکه*های تازه*تاسیس توان صداوسیما در رقابت با شبکه*های ماهواره*ای را افزایش می*دهند؟ گفت: اگر با این هدف راه*اندازی شده باشند، فکر نمی*کنم این شبکه*ها که کارهای تکراری خودمان را پخش می*کنند بتوانند چندان با شبکه*های ماهواره*های رقابت کنند و به لحاظ کارشناسی مناسب نیستند.
***
اسماعیل عفیفه در گفت*و*گو با خبرنگار سرویس تلویزیون و رادیو خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به شبکه*هایی که تاکنون راه*اندازی شده*اند، گفت: متأسفانه سه* – چهار شبکه وجود دارد که همگی یک کار را انجام می*دهند و کارهای نمایشی قدیمی را پخش می*کنند. این در حالی است که کارهای نمایشی محدود هستند و پس از مدتی این شبکه*ها مجبور به تکرار می*شوند اما از طرفی در چند سال اخیر اقداماتی که درخصوص راه*اندازی برخی شبکه*ها صورت گرفت، بسیار هدفمند بود.
وی ادامه داد: از شبکه*هایی که هدفمند راه*اندازی شدند، می*توان به شبکه ورزش و یا سلامت اشاره کرد که تعریف خاصی برای خود دارند و برنامه*های خود را در این راستا تولید می*کنند. ولی سه* – چهار کانال تعاریف مشخص ندارند. این شبکه*ها ابتدا از آی*فیلم شروع شد، بعد تماشا و سپس نسیم که این*ها به طور واحد یک هدف را دنبال می*کنند. به گونه*ای که ابتدا همه سریال*ها را آی*فیلم پخش کرد، بعد تماشا، بعد نمایش. این در حالی است که نمی*توان اسم این*ها را شبکه گذاشت. این شبکه*ها کارهای واحد را انجام می*دهند و در این راستا مدیران سازمان که این شبکه*ها را راه*اندازی کردند باید این توجیه را داشته باشند که اگر قرار است شبکه*ای در طول روز به عنوان مثال با پنج هزار بازدیدکننده دیده شود، چه توجیهی دارند؟ در نتیجه این مدیران باید اعلام کنند که راه*اندازی این شبکه*ها توجیه*پذیر است یا نه؟
این تهیه*کننده با اشاره به شبکه*هایی چون «ورزش» و «سلامت» که جای خود را باز کرده*اند، گفت: در دل همین شبکه*ها نیز می*توان شبکه*هایی راه*اندازی کرد که به مباحثی مربوط به محیط زیست و یا پیش*بینی آب و هوا و حتی کشاورزی می*پردازند. به جهت اینکه این مباحث همیشه کارکرد دارند و اهدافشان مشخص است.
عفیفه با بیان اینکه شبکه*ای همچون شبکه نسیم کارکردی ندارد و کاری نمی*کند، گفت: این شبکه همین کارهای نمایشی که ده*ها بار خود کانال*های اصلی پخش کرده*اند را بازپخش می*کند و یک بار دیگر آن*ها را مرور می*کند. آیا توجیهی برای هزینه*هایی که در خصوص راه*اندازی این شبکه*ها صورت می*گیرد، وجود دارد؟ به هر حال هر کدام از این شبکه*ها دفتر و دستک و تشکیلاتی دارند. با توجه به وضعیت مالی که تلویزیون دارد، آیا راه*اندازی این شبکه*ها موجه است؟
این تهیه*کننده همچنین در بخش دیگری از گفت*وگوی خود در خصوص اینکه آیا این شبکه*ها با هدف رقابت با شبکه*های ماهواره*یی راه*اندازی شده*اند؟ گفت: فکر نمی*کنم از لحاظ کارشناسی شبکه*هایی که کارهای تکراری خودمان را پخش می*کنند، بتوانند چندان با شبکه*های ماهواره*ای رقابت کنند؛ البته از طرفی هم فکر نمی*کنم شبکه*های ماهواره*ای به این دلیل که تعداد شبکه*های ما به لحاظ کمی تعدادشان کم است، رقابت داشته باشند و این استدلال درست نیست. شبکه*های ماهواره*ای اکنون مشکل زبان را حل کرده*اند و به زبان فارسی برنامه تولید می*کنند، هر چند بخشی از نیازهای بینندگان را برطرف می*کنند اما برنامه*هایی سرگرم*کننده*ای تولید می*کنند که معمولا بسیاری از آن*ها ضعیف ساخته می*شوند. منتهی چشم*نوازی*هایی این برنامه*ها دارند که مردم به آن*ها مراجعه می*کنند در نتیجه فکر نمی*کنم به لحاظ کارشناسی شبکه*هایی که کارهای تکراری خودمان را پخش می*کنند بتوانند رقابتی با شبکه*های ماهواره*ای داشته باشند.
وی در ادامه تأکید کرد: اگر قرار است با آن*ها رقابت کنیم راه*های دیگری را باید انتخاب کنیم.
تهیه*کننده سریال «زمانه» در بخش دیگری از گفت*وگوی خود درباره ورود کارگردانان و تهیه*کنندگان غیرحرفه*ای برای ساخت برنامه*های صداوسیما با توجه به اینکه وضعیت مالی تلویزیون خوب نیست، گفت: متاسفانه دوستانی عنوان تهیه*کننده به خود داده*اند و شروع به تولید کارهایی می*کنند که شتاب*زده است و این دوستان به دلیل عدم شناخت با توجه به اینکه جذب اسپانسر می*کنند، کارهایی سردستی می*سازند و این موجب می*شود تا کارها روز به روز ضعیف*تر شوند.
عفیفه در ادامه مطالب بالا ادامه داد: اگر قرار باشد برنامه خوبی ساخته شود، نمی*توان بدون پژوهش، تحقیق و آزادی عمل فیلمنامه نوشت. اگر تلویزیون یک موقع وضع مالی*اش خوب شد و خواست در خصوص ساخت یک پروژه قدمی بردارد،* توصیه می*کنم اولین کاری که انجام دهد همین مساله پژوهش است. سپس استفاده از افراد حرفه*ای برای پروژه مورد نظر است به جهت اینکه تلویزیون جای کسانی است که تجربه اندوخته*اند نه غیرحرفه*ای*ها.
این تهیه*کننده با اشاره به اینکه همه چیز برای ساخت یک برنامه و یک اثر از بحث تهیه*کنندگی آغاز می*شود، گفت: ۱۲ سال پس از انقلاب برنامه*سازی و سریال*سازی که راه* افتاد، مطابق چارت*بندی تهیه*کننده نفر اول چرخه تولید یک پروژه بود و تلویزیون با تهیه*کنندگان به عنوان اولین نفر قرارداد می*بست. اکنون نیز همین*طور است اما در گذشته شأن تهیه*کنندگان بیش از این*ها بود. اما اکنون دیده می*شود گاهی وقت*ها حتی به کارگردانان هم اهمیت نمی*دهند. در حالی که اگر یک بازیگر چهره و محبوب بیاید احساس رضایت می*کنند و همه این اتفاقات در حالی رخ می*دهد که در سینما و تلویزیون و حتی رسانه*های خانگی، سریال*هایی با وجود هنرپیشه*های معروفی ساخته شده است که حتی مردم از آن استقبال نکرده*اند.
او با تأکید بر اینکه یک مجموعه و یک برنامه خوب بدون فیلمنامه خوب اصلا شکل نمی*گیرد، گفت: برخی مدیران این شناخت را داشتند و باید چنین مدیرانی وارد کار شوند که فکر نکنند با یکی – دو بازیگر همه مشکلات برنامه*سازی حل می*شود. در حالی که باید راه*های غیرحرفه*ای و بدون شناخت نسبت به حوزه تولیدی کم شود و دیدگاه حرفه*ای دخیل باشد.
عفیفه همچنین با اعتقاد بر اینکه تلویزیون اشکالاتی دارد، گفت: بخشی از این اشکالات این رسانه، مثل همه نهادهای مملکتی در یکی دو – سال اخیر تابع مسائل اجتماعی و اقتصادی است. در این وضعیتی که وضعیت غیرطبیعی است به نظر می*رسد قضاوت کردن نسبت به تلویزیون امکان*پذیر نیست.
او در پایان یادآور شد: نمی*توان نادیده گرفت که مشکلات مالی به همه چیز لطمه می*زند اما مسؤولیت تلویزیون را یادآوری می*کنم که همین بودجه*های محدودی را که اسپانسرها می*آورند در اختیار افراد حرفه*ای بگذارند. اگر از تهیه*کنندگان و کارگردانان حرفه*ای استفاده کنند از همین کارها نیز می*توانند بهره*وری خوبی داشته باشند و استفاده بهینه کنند که این بهره*وری متاسفانه همیشه صورت نمی*گیرد.