آشنایی با Front Side Bus یا (FSB)
 

● ( FSB ( Front Side Bus:
گذرگاه جلویی ، که گذرگاه داده بین CPU و Ram است . و برای تبادل داده با سایر قطعات متصل به مادردبرد بکار می رود . همچنین System Bus یا Memory Bus یا CPU Bus Speed یا External CPU Speed گفته می شود .
بوسیله این گذرگاه پردازنده به پل شمالی ( North Side Bridge ) متصل شده که در واقع این بخش در بر دارنده گذرگاه حافظه ، گذرکاه PCI و گذرگاه AGP است . بطور کلی FSB بیشتر ، به معنی سرعت پردازش بالاتر و کامپیوتری سریعتر است . در واقع این گذرگاه شامل مجموعه ای از سیمها و مدارات است که وظیفه نقل و انتقال اطلاعات رو به داخل و خارج پردازنده بعهده داره. مثل یک بزرگراه که هر چه عریض تر باشه ، عبور داده ها روانتر شده و انتقال بیشتر ی صورت می گیره و مقدار داده بیشتری از حافظه به پردازنده منتقل می شه بنابراین پردازنده با توجه به سرعت داخلی بسیار بالای خود بهتر می تونه با داده ها و فرامین کار کنه . سرعت گذرگاه داده ها در داخل پردازنده معمولا خیلی سریعتر از گذرگاه داده ها در خارج پردازنده است . به همین خاطر برای جلوگیری از اتلاف وقت پردازنده ، یک جریان پیوسته از داده ها باید به پردازنده برسد تا سرعت کم گذرگاه روی مادربرد جبران بشه ، و بدین منظور از حافظه سریع Cache استفاده می گردد.

بعنوان مثال Pentium 4 دارای FSB 400 Mhz است ، اما در واقع دارای باس 100 مگاهرتزی است که چهار بار عمل ارسال انجام می شه ( Quad کار می کنه ) . بعبارت دیگر در هر چرخه ساعت ( Clock Cycle ) داده دو بار ارسال می شه ؛ یکی در لبه بالارونده کلاک و یکی در لبه پایین رونده کلاک ( مانند حافظه های DDR ) و در هر مرتبه نیز دو بایت داده ارسال می شه ، که در مجموع باعث می شه FSB 100 مگاهرتزی 4 برابر سریعتر بشه .Multiplier : فرکانس CPU از ضرب FSB در Multiplier بدست می آید . بعنوان مثال یک پردازنده با فرکانس 550 مگاهرتز که باس 100 مگاهرتزی داره ، ضریب کلاکش باید 5/5 باشه . بنابراین CPU باید 5/5 بار مقدار فرکانس FSB رو اجرا کنه ، که برابر می شود با 550 مگا هرتز : 100MHz x 5.5 = 550 MHz

● باس CPU های Duron:
AMD ها دارای باس 100 بودن ، که با توجه به Dual کار کردن ، روی باس 200 کار می کردن . Athlon ها دارای باس 100 و 133 بودن که با توجه به Dual کار کردن ، روی باس 200 و 266 کار می کرد ن .Athlon XP ها نیز به همین ترتیب روی باس 266 و 333 و 400 کار می کردن . Sempron ها به غیر از 3/1 همگی دارای باس 333 هستن ( تمامی این CPU ها روی سوکت A یا سوکت 462 قرار داشتن ) . Sempron 3.1 , Athlon 64 , Athlon 64 FX با استفاده از HTT تکنولوژی هایپر ترنسپورت ( Hyper Transport Technology ) برای سوکت 939 تا 2000 مگا هرتز و برای سوکت 754 تا 1600 مگاهرتز میتوانند با حافظه تبادل انجام دهند.

● باس CPU های Celeron :
Intel ها دارای باس 100 و Celeorn D دارای باس 133 هستن که با توجه به Quad کار کردن CPU های Intel به ترتیب روی باس 400 و 533 کار می کنن . Pentium 4 های اولیه هم دارای باسهای 400 و 533 بودند . ( این سری روی سوکت های 478 و 423 قرار داشتن ) Pentium 4 Processor Supporting HT Technology دارای باس 200 هستن که با توجه به Quad کار کردن CPU های Intel روی باس 800 کار می کنن . ( این سری روی سوکت های 478 و 775 قرار دارن ) Pentium 4 Processor Extreme Edition روی باس 800 کار می کنن و فقط یک مدل از این سری که فرکانس 3/46 گیگا هرتزی داره ، روی باس 1066 کار میکنه ( این سری هم مثل سری قبل روی سوکت های 478 و 775 قرار دارن )

● Backside Bus :
در مقابل FSB گذرگاه دیگری به این نام وجود دارد که رابط بین CPU و حافظه نهان سطح دوم ( L2 Cache Memory ) می باشد . و طبعا سرعت این گذرگاه از FSB بیشتر است .

● Cache Memory :
یا حافظه نهان ، یک حافظه بسیار سریع از نوع استاتیک است که داخل خود پردازنده قرار دارد . بدلیل اینکه بسیاری از عملیات کامپیوتر تکراری و قابل پیش بینی است و تراشه های سیلیکان بسیار سریعتر از درایو های دیسک مکانیکی می باشند ، سرعت دسترسی به اطلاعات با قرار گرفتن در این بخش ، بسیار سریعتر می شه . اطلاعات بصورت اطلاعات برنامه ، آدرس های حافظه یا داده می باشند . این حافظه بین CPU و Ram قرار می گیرد . حافظه نهان با استفاده از الگوریتمهای پیچیده خود ، پیش بینی می کند که پردازنده در مراحل بعدی پردازش به چه اطلاعاتی نیاز خواهد داشت و نتیجه رو درون خودش ذخیره می کنه . زمانیکه پردازنده نیاز به داده ای پیدا می کنه ابتدا Cache رو چک می کنه ، اگه در اون موجود باشه از داخلش می خونه ، بدین ترتیب چون پردازنده بیتهای اطلاعاتی را از فضای داخل خود بدست می آورد ، خیلی سریعتر عمل می کند . ( تا اینکه این اطلاعات را از درون حافظه اصلی سیستم بیرون بکشد ) اما اگه داخل Cache نباشه ، پردازنده به حال انتظار می ره تا داده مورد نظر از حافظه اصلی به Cache برسه و از اونجا نیز در اختیار پردازنده قرار بگیره . بنابر این هر چه حافظه نهان بزرگتر باشه ، کارایی نیز بیشتر است .