پخش سریال*های ساخت ترکیه از شبکه*های فارسی*زبان واکنش*های بسیاری را بههمراه داشته است. بسیاری از منتقدان معتقدند محوریت خیانت*های خانوادگی در این سریال*ها زمینه فروپاشی بینان خانواده را فراهم کرده و زمینه نابودی آن را ایجاد می*کند. با وجود راهکاری مختلف که جهت کنترل و رقابت با ماهواره*ها صورت گرفت، سریال*های فارسی*زبان همچنان طرفداران خود را حفظ کرده و برخی خانواده*ها شب*های خود را با این سریال*ها به پایان می*رسانند. از جمله سریال*های پرطرفدار می*توان به سریال «حریم سلطان» اشاره کرده که داستان زندگی شاه سلطان سلیمان عثمانی را روایت می*کند. داستان روایت*کننده زندگی سلطان سلیمان در دربار عثمانی است و دسیسه*های شکل*گرفته در میان زنان دربار را نشان می*دهد. داستان*هایی هم از فتوحات و افتخارات سلطان سلیمان و رأفت او نسبت به فرودستان از جمله داستان*های دیگر این سریال است. این صحنه*ها در شرایطی نمایش داده و با استقبال ایرانی*ها روبرو می*شود که بنا بر روایت تاریخ سلطان سلیمان عثمانی با لشکرکشی به ایران زمینه کشته شدن ایرانی*های بسیاری را فراهم کرده است. آن*چه تاریخ روایت می*کند سه*گانه*های حمله به ایران به منظور تصرف بر خاک کشور از جمله اقداماتی است که در دوران سلطان سلیمان یکم صورت گرفت. سلیمان در سال*های ۱۵۳۳، ۱۵۴۸ و ۱۵۵۴ به ایران حمله کرد و در نهایت با در سال ۱۵۵۵ در آماسیه پیمان صلحی را با شاه تهماسب منعقد شد که به موجب آن جنگ*های طولانی*مدت مابین دو دولت برای مدتی خاتمه می*یافت. نتیجه این حملات دسترسی به قسمت اعظمی از خاورمیانه بود. تحت رهبری او، ناوگان دریایی امپراتوری عثمانی بر دریاهای اطراف، از مدیترانه گرفته تا دریای سرخ و خلیج فارس، تسلط یافت. از جمله دلایل حمله عثمانی در زمان سلطان سلیمان به ایران می*توان به موارد زیر اشاره کرد: ۱٫ اگر چه دیاآباد پس از چالدران به تصرف عثمانی*ها درآمد اما مرکز و جنوب عراق (بغداد و بصره) هنوز در دست صفویان بود. ۲٫ تداوم تحریکات صفویان در ایجاد قیام*های ترکمن در آناتولی ۳٫ شورش و یاغی شدن اولامه سلطان تلکو حاکم آذربایجان بر شاه طهماسب و پناهنده شدن او به دربار عثمانی و وادار کردن امپراطوری عثمانی جهت حمله به ایران ۴٫ دوری شاه طهماسب از مرکز حکومت به سبب گرفتاری او درماورالنهر و خراسان بازخورد حریم سلطان در ترکیه چه بود حریم سلطان، کلیات تاریخی دارد اما جزئیاتی که درآن به نمایش درآورده می*شود مطابق با تاریخ نیست و به منظور جذب مخاطب صورت گرفته است. همین موضوع باعث شد تا پس از پخش این سریال در ترکیه، انتقادهای بسیاری نسبت به آن صورت گیرد و از اینکه سلطان سلیمان عثمانی به صورت «نامحترمانه»، «شرم*آور» و «خوش*گذران» نشان داده شده است انتقاد کردند. شورای عالی رادیو و تلویزیون ترکیه ادعا کرد که بیش از ۷۰ هزار شکایت درباره این سریال دریافت کرده* است. رجب طیب اردوغان، نخست*وزیر ترکیه، نمایش این سریال را به دلیل «بد جلوه دادن تاریخ ترکیه به نسل جوان» کشور محکوم کرد. چرا حریم سلطان جذاب است؟ فرهنگ جامعه ایران به گونه*ای تعریف شده است که استفاده از ماهواره با منع مذهبی روبروست و همین موضوع امنیت اخلاقی خانواده*ها را تاحدود بسیاری تضمین کرده است. با این همه نمی*توان منکر توجه به سریال*هایی چون «حریم سلطان» از سوی بسیاری از مخاطبان ایرانی شد. در شرایطی که سریال*های ایرانی برای جذب مخاطب تلاش نمی*کنند و فیلم*های تاریخی چون «کلاه پهلوی» نمی*توانند مخاطب را پای تلویزیون بنشانند، سریالی چون «حریم سلطان» ظهور می*کند و چیزی نمایش می*دهد که علاقه ایرانی*ها را به عثمانی*ها افزایش می*دهد. عدالت*خواهی سلطان سلیمان در شرایطی باور می*شود که آموزش و پرورش سال*ها تلاش کرده است در کتاب*های تاریخی خود حکومت عثمانی*ها را محکوم کند. باید منتظر ماند تا در پایان این مجموعه مشخص شود تاثیر چنین سریالی بیشتر است یا نوشته*های تاریخی. __________________
|