جهش :
گفتیم که dna دارای توالی مشخصی از چهار کد است. هر گونه دگرگونی (=تغییر) در این کدها جهش نام دارد. کارگذارها (=عوامل) ی گوناگونی می توانند جهش ها را بوجود آورند. برخی مواد شیمیایی ( که در یاخته ها هم هستند) جهش زا هستند. کارگذارهای فیزیکی مانند گرما و پرتوهای رادیواکتیو نیز جهش زا هستند. جهش در فرایند تولید مثل نیز رخ میدهد. در تولید مثل، کد ژنتیکی باید دو برابر شود ولی در این فرایند لغزش (=اشتباه) هایی هم رخ میدهد و موجب میشود رونگار (=کپی) به درستی برابر با اصل نباشد.
جهش ها گونه های مختلفی دارند. دگرگونی در یک حرف از کد ژنتیکی جهش نقطه ای نامیده میشود. جهش های گسترده تر گردآورده ای از کد ها را دستخوش دگرگونی میکنند. دگرگونی در کرومزوم ها به گونه ای هم زمان چند هزار ژن را دگرگون میکند. یکی از باارزش ترین گونه های جهش، دو برابر شدن است. در دو برابر شدن دو نسخه از یک ژن بوجود می آید. هر یک از این ژن ها می توانند جداگانه دسنخوش جهش های نو شوند و با این گونه با نگهداری(=حفظ) ژن قبلی، ژن نویی به ژنوم جاندار افزوده میشود که اندکی با ژن پیشین ناهمگن(=متفاوت) است.
بیش از نود در صد از جهش ها زیان آور هستند. ولی جهش های دیگر یا کم نشان، یا بی نشان و یا مفید هستند. جهش های زیان بار بیشتر سبب مرگ جاندار میشوند و به نسل سپسین جابه جا (=منتقل) نمی شوند. اما جهش های کم نشان یا بی نشان یا مفید به نسل سپسین راه پیدا می کنند.
__________________
البته ما به کسی در این دنیا درس نمی دهیم، اما خودمان هم حاضر نیستیم از شما "چشم آبی ها"، تنها بخاطر این که چشمهای خود ما "سیاه" است، درس بگیریم!
م.پ/پاسخ به تاریخ/۱۳۵۹
|